locatie
Zwaanshoek, Haarlemmermeerpolder
opdrachtgever
Gemeente Haarlemmermeer
Date
Realisatie 2002
CATEGORY
SEMI OPENBAARABOUT
Ons bureau werd in 1999 na een besloten prijsvraag door de gemeente Haarlemmermeer geselecteerd om een ontwerp te maken voor begraafplaats Zwaanshoek, in de Haarlemmermeerpolder.
In de huidige tijd bestaan er veel nieuwe rituelen op gebied van begraven. Bij het ontwerp is rekening gehouden met wensen vanuit een multiculturele samenleving maar ook kindergraven, strooivelden en urnenwanden zijn in het plan opgenomen. Een begraafplaats is een plek voor de doden, maar tegenwoordig willen mensen er ook kunnen wandelen en kunnen genieten van de natuur, stilte en rust.
De lobbenstructuur van het ontwerp is gebaseerd op de vorm van een eikenblad. De eik staat symbool voor oudheid; eeuwigheid en vergankelijkheid worden in het plan verbeeld.
Het plan geeft niet alleen ruimte voor beslotenheid en intimiteit, ook het weidse landschap van de Haarlemmermeerpolder met haar lange rechte lijnen is een belangrijk onderdeel van de planvorming geweest.
De hoofdnerf van het eikenblad bestaat uit een lange as, de zijnerven zijn de paden naar de grafvelden, de lobben van het blad. De 11 grafheuvels zijn als kamers langs de iets omhoog lopende hoofdas gesitueerd en daarmee verbonden door middel van bruggen. De hoogte van de grafheuvels is afhankelijk van de functie. Bij ieder grafveld staat een schanskorfwand die de entree markeert. Ook de urnenwand is een schanskorf-wand, hierin zijn nissen waarin de urnen kunnen worden geplaatst aangebracht. Strooivelden bevinden zich in de ‘oksels’ van de grafvelden, de ondergrond bestaat uit houtsnippers.
Langs de hoofdas staan zitbanken die twee kanten uit kunnen kijken, naar de polder of naar de grafvelden. De grafvelden eindigen ieder in een omhaagd, cirkelvormige pleintje. Hier zijn juist geen zitbanken toegepast maar stoelen, omdat die de mogelijkheid geven samen te zijn maar toch op jezelf.
Het kunstwerk aan het eind van de hoofdas is van de Nederlandse kunstenaar Roel Teeuwen.
Op ieder grafheuvel is een ander soort parkboom geplant. In de betonplaten vinden we afdrukken van bladeren van de bomen die langs het pad staan.